بسیاری از مصرف‌کنندگان مواد مخدر از آسیب‌های ابتلای به سرطان‌ حفره دهان بی‌اطلاع هستند

متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت و عضو هیات  علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بسیاری از مصرف‌کنندگان دخانیات و مواد مخدر از آسیب‌های ابتلای به سرطان‌ حفره دهان بی‌اطلاع هستند و متأسفانه باید بگوییم که در 90 درصد موارد علت سرطان دهان، مصرف‌ دخانیات بوده است.

دکتر آتس‌سا پاک‌فطرت در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: در خصوص آسیب‌های مصرف دخانیات و مواد مخدر به قلب، عروق و ریه سخن بسیار گفته شده، اما درباره دهان و دندان صرفاً به تیرگی، پوسیدگی و جرم‌ دندان، خشکی دهان و شل شدن، عفونت و بدرنگی لثه‌ها اشاره شده، اما به سرطان حفره دهان که آسیب‌های همچون اشکال در تکلم، خلل در عملکرد غذاخوردن و بلعیدن و درگیری با چالش‌های بسیار تا آخر عمر، حتی در صورت زنده ماندن فرد بیمار می‌شود، اشاره نشده است.

متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت اضافه کرد: عمده آسیب‌های جدی بدن در دنیا به واسطه مصرف سیگار، قلیان و الکل بوده و در کشور ما مصرف سایر مواد حاصل از ترکیبات تنباکو مانند ناس هم هست که متأسفانه میزان مصرف آن هم بسیار بیشتر از اغلب کشورها بوده است و ماهانه بیماران زیادی داریم که به ناچار جهت درمان سرطان دهان ناشی از مصرف ناس، مجبور به برداشتن فک و یا بخشی از زبان آنها هستیم.

دکتر پاک‌فطرت خاطرنشان کرد: مصرف مواد مخدر صناعی جدید با ترکیبات آمفتامین مانند کریستال، هروئین و شیشه عوارض متعددی در دهان ایجاد می‌کند و یکی از مهمترین آنها تخریب مخاط دهان به‌صورت ایجاد سوراخ و زخم‌های مزمن است.

وی تصریح کرد: توصیه ما به مصرف‌کنندگان سیگار، قلیان و الکل این است که هر 6 ماه یک بار به‌صورت دوره‌ای معاینه شوند و حفره دهانشان از نظر علائم مانند تورم یا سفیدی یا قرمزی در حفره دهان، به خصوص زبان و کف دهان که مهمترین خاستگاه ایجاد سرطان بوده چک کنند.

عضو هیات  علمی دانشکده دندانپزشکی مشهد با ذکر این نکته که باید باورهای نادرست در خصوص عدم آسیب مصرف دخانیات و مواد مخدر به دهان و دندان اصلاح شود، تأکید کرد: در جامعه باورهای غلطی مبنی بر اینکه مصرف مواد مخدر فقط به ریه و قلب آسیب می‌زند وجود دارد، در صورتی که باید بگوییم علاوه بر این ارگان‌ها، مصرف این مواد، آسیب‌های جدی در حفره دهان به جای می‌گذارد.

دکتر پاک‌فطرت بیان کرد: آمار دقیقی از اینکه چند درصد مصرف‌کنندگان مواد مخدر و سیگار و دخانیات به بیماری سرطان دهان دچار می‌شوند، وجود ندارد، اما عامل 90 درصد این نوع سرطان، مصرف دخانیات می‌باشد. متأسفانه باید بگوییم میزان ادامه حیات این نوع بیماران از زمان تشخیص بسیار پایین است، ضمن اینکه فرد بیمار در طول همین مدت هم دچار بیماری‌های مکرر دیگر و افزایش ناتوانی می‌شود که افزایش هزینه‌های درمان را هم در پی دارد.

وی اضافه کرد: کاهش سن مصرف دخانیات در کشور ما نگران‌کننده شده و با کمال تأسف باید بگوییم که سن شروع مصرف دخانیات در ایران به 13سال کاهش یافته و آگاهی‌رسانی در این خصوص بسیار پایین است و بچه‌ها نمی‌دانند که مصرف دخانیات و مواد مخدر چه آسیب‌ها و عوارضی دارد و به همان نسبت آمار سن ابتلا به سرطان حفره دهان از دهه 6 و 7 (افراد بین 60 تا 70 سال) به دهه 4 و 5 (افراد بین 40 تا 50 سال) رسیده است و حتی در برخی موارد این نوع سرطان در دهه 3 و افراد بین 30 تا 40 سال هم دیده شده و به نصف آمارهای اولیه کاهش یافته است.

متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت با تأکید بر اینکه آسیب‌های زیادی به مصرف‌کننده‌های درجه 2 و 3 دخانیات و موادمخدر وارد می‌شوند، کسانی که خود مصرف‌کننده نیستند، اما در کنار افراد مصرف‌کننده قرار دارند، گفت: متأسفانه درصد نیکوتین در میان بچه‌های در معرض دخانیات با وجود آنکه مصرف‌کننده نبودند بالا است و حتی ممکن است دچار بیماری‌های مختلف از جمله قلب و ریه بشوند.

دکتر پاک‌فطرت افزود: متأسفانه یک باور غلط دیگر در جامعه این است که دود سیگار، قلیان و مواد مخدر از سوی فرد مصرف‌کننده، به دهان فرد دیگری دمیده میشود. به‌طور مثال داشتیم کودکی که درد دندان داشته دود مواد مصرفی را از دهان دیگری دریافت کرده تا مشکل درد دندانش برطرف شود، اما نه تنها دندان درد آن کودک بهبود نیافته، بلکه دچار مشکلات بدتری هم شده است، حتی تسکین درد در فرد مصرف‌کننده هم اثبات نشده، چه رسد به اینکه بخواهد با انتقال به فرد دیگر مؤثر واقع شده باشد، این نوع کارها کاملاً غیراصولی، غیرعلمی و غیربهداشتی بوده که به‌شدت آسیب‌زننده است.

وی با اشاره به اینکه انتقال دود سیگار، قلیان و مواد مخدر به دهان و گوش کودکان در وقتی که بچه‌ها احساس درد و ناآرامی دارند انجام می‌شود، گفت: از جمله عوارض ناشی از آن می‌توان به مسمویت و اعتیاد اشاره کرد و با عادت به این کار در دفعات بعد هم منتظر تکرار آن هستند و متأسفانه امروزه بخش عمده‌ای مراجعات برای ترک عادت بچه‌ها است.

عضو هیات  علمی دانشکده دندانپزشکی مشهد ادامه داد: برخی‌ها این مواردی را که اعلام شد رد می‌کنند و خطاب به آنان می‌‎گوییم ممکن است که کودک با نشستن در کنار فرد مصرف‌کننده و دریافت دود از دهان وی آسیب نبیند، اما موجب تشویق منفی می‌شود و به تصور آنکه چیز خوبی است در زمانی که بزرگتر می‌شود اقدام به استفاده و مصرف می‌کند.

متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت با اشاره به اینکه سالمندان به علت آسیب‌های مختلفی که در طول زمان‌های مختلف دچار شدند از دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر هستند، تصریح کرد: به این گروه سنی بعضاٌ برای تسکین درد زانو و مفصل مصرف تریاک تجویز می‌شود که این کار نه تنها سودی در امر بهبودی ندارد، بلکه منجر به اضافه شدن دردی بر دردهای آن فرد و وابستگی او می‌شود.

دکتر پاک‌فطرت با بیان اینکه مواد مخدر جدید صناعی، به دلیل ترکیبات اسیدی که دارند باعث آسیب به عروق و تخریب قسمت وسیعی از مخاط می‌شوند، خاطرنشان کرد: ترکیب شیشه، کریستال و هروئین که تمامی آنها خاصیت اسیدی دارند بسیار آسیب زننده بوده و می‌توانند مینای دندان را در خودشان حل نموده موجب تخریب وسیع و غیرقابل جبران در ناحیه دندان‌ها بشوند و در کنار آن به سیستم ایمنی بدن هم آسیب می‌زند.

وی تأکید کرد: تمامی مواد مخدر جدید آسیب دهانی و دندانی دارند، موضوعی که کاملاً اثبات شده و بارها و بارها در افراد مصرف‌کننده دیده شده و به مردم توصیه می‌کنیم که به شایعات موجود در فضای مجازی توجه نکنند و این موارد را که آسیب‌ز‌ا بوده و نه تسکین‌دهنده باور نکنند و اخبار مورد تأیید را فقط از رسانه‌های معتبر دنبال کنند.