بار ویروسی در افراد مبتلا به نوع دلتا 1000 برابر بیشتر است/فراموشی پروتکل‌های بهداشتی و کنار گذاشتن ماسک به بهانه تزریق واکسن بسیار آسیب‌زا است

مدیرگروه بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در این روزها که ویروس دلتا در حال گردش است جمع زیادی از کسانی که واکسن زده‌اند پروتکل‌های بهداشتی را فراموش کرده و ماسک را کنار گذاشته‌اند، مواردی که بسیار خطرناک و آسیب‌زا است.

دکتر رمضان میرزایی در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: از زمان شیوع بیماری کووید 19 ویروس کرونا دچار جهش مختلف با قدرت شیوع و بیماریزایی بیشتر شده، به‌طوریکه گفته می‌شود بار ویروسی در افراد مبتلا به نوع دلتا 1000 برابر بیشتر است و  حضور یک فرد بیمار در میان افراد سالم با شرایط تهویه نامناسب در مدت نیم ساعت آنها را مبتلا می‌کند، به عبارت دیگر سویه"دلتا" می‌تواند ظرف نیم ساعت افراد حاضر در یک محیط بسته را آلوده کند.

وی در خصوص آگاهی، باور و سازگاری با کرونا، بیان کرد: مردم باید بدانند با واکسیناسیون افراد باز هم محافظت 100 درصد در برابر بیماری ایجاد نخواهد شد، مثل ویروس آنفلوآنزا  که حتی کادر درمان با وجود تزریق واکسن آنفلوآنزا، به این بیماری مبتلا می‌شوند. واکسیناسیون باعث کاهش بار کادر درمان خواهد شد.

دکتر میرزایی با اشاره به اینکه در حال حاضر در جامعه دو گروه افراد مشاهده می‌شود، تصریح کرد: گروهی (درصد بالایی از افراد جامعه) با وجود آمار بالای ابتلا و مرگ و میر کرونا را جدی نمی‌گیرند و گروهی (درصدی کمی از جامعه) بدلیل وسواس و اضطراب زندگی برایشان خیلی سخت شده و حتی وقتی خودشان به تنهایی در ماشین و فضای بسته‌ای هستند، شیلد، عینک و ماسک زده‌اند. برای پیشگیری باید پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود؛ نه بیشتر و نه کمتر. افرادی که به توصیه‌های بهداشتی پایبند نیستند، سلامت افرادی که پروتکل‌ها را رعایت می‌کنند به خطر می‌اندازند و متأسفانه داریم بیمارانی را که با وجود رعایت همه موارد بهداشتی درگیر کرونا شده‌اند.

وی اضافه کرد: برای پیشگیری همه افراد جامعه اعضای یک تیم هستیم، لذا همه باید به هم کمک کنیم تا زنجیره انتقال کرونا قطع شود. مردم باید باور کنند ویروس کرونا خطرناک و کشنده است و باید نسبت به رعایت دستورالعمل های بهداشتی توجه ویژه داشته باشند.

مدیرگروه بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ذکر این نکته که مردم از نظر رعایت پروتکل‌های بهداشتی دو گونه‌اند، تأکید کرد: گروهی آگاهی دارند، متخصص هستند، اما باور ندارند و لذا براحتی در جلسات و تجمعات ماسک خود را برمی‌دارند و چایی می‌آشامند و خوراکی می‌خورند، این افراد با آموزش باید به این باور برسند و گروه دیگر ناآگاهند وقتی از فردی سوال می‌شود چرا ماسک نمی‌زنی، در پاسخ می‌گوید من کرونا نمی‌گیرم، و برخی افراد می‌گویند ما به کرونا مبتلا شده‌ایم و دیگر بیمار نمی‌شویم، پس نیازی هم به استفاده از ماسک نداریم این موارد نشان‌دهنده عدم آگاهی او از نحوه سرایت و قدرت بیماری‌زایی ویروس است. ما باید زندگی خودمان را با شرایط کرونا وفق دهیم تا سلامت و در امان بمانیم.

دکتر میرزایی در پایان 7 توصیه علمی برای پیشگیری از شیوع کرونا کرد که توجه مخاطبان وب دا را به آنها جلب می‌کنیم؛

1-صحبت کردن: صدای معمول برای مکالمه حدود 50 دسی بل است در حالت فریاد وصدای بلند حدود 90 تا 100 دسی بل می‌شود هر 6 دسی بل افزایش باعث دوبرابر شدن میزان پراکندگی ذرات آلوده به محیط اطراف پراکنده می‌شود، یعنی بلند صحبت کردن حدود 7 برابر حالت معمول آلودگی ایجاد می‌شود، لذا نحوه صحبت کردن فرد مبتلا بسته به میزان شدت آن محیط کار را سریعتر آلوده می‌کند و برای پیشگیری از شیوع کرونا باید سعی کنیم در محیط‌های بسته تا حد امکان آهسته صحبت کنیم.

در محیط‌های بسته مثل منازل، ادارات، جلسات و هرگونه تجمع و غیره باید تا حد ممکن صدای زمینه کاهش یابد و در صورت لزوم از میکروفن استفاده شود تا افراد برای شنیدن صدا مجبور به بلند کردن صدای خود نباشند. برای پیشگیری از شیوع کرونا مسئولان جلسات در ادارات باید یک ساعت قبل و یک ساعت بعد از هرجلسه شرایط را با باز نمودن در و پنجره به‌طور توأم و روشن نمودن تهویه آماده نمایند و مدت زمان جلسات به حداقل زمان کاهش یابد. ضمن آنکه در صورت نشستن پشت میزهای کنفرانس و موارد مشابه برای پیشگیری از شیوع کرونا به حالت زیکزاکی بنشینیم و هیچ دو فردی در مقابل هم ننشینند. بر اساس مطالعات علمی لغو گردهمایی‌های کوچک اداری و منازل به تنهایی اثر تأثیرگذاری بیش از افزایش تجهیزات پزشکی، افزایش سیستم تشخیص، ارتباط فعال با مراقبان بهداشتی را در شیوع بیماری کرونا دارد.

2-مکان‌های استفاده عموم: آسانسور، توالت و مکان‌های مورد استفاده عموم به‌خصوص در ادارات و آپارتمان‌ها بدلیل استفاده افراد متعدد، می‌تواند از محیط های شیوع کرونا باشد، لذا تا حد ممکن بایستی کمتر استفاده شوند، فن‌ها دائما روشن باشد و افرادیکه می‌توانند به‌خصوص از طبقات اول و دوم و از راه پله‌ها استفاده نمایند.

3-فعالیت: در موقع خوابیدن حدود 6 لیتر، نشستن حدود 7 لیتر و ایستادن حدود 8 لیتر با تنفس هوا وارد ریه‌های یک فرد بالغ می‌شود، اما در حین فعالیت شدید 60 تا 100 لیتر هوا جابجا می‌شود یعنی یک نفر به اندازه 10 تا 15 نفر هوا وارد ریه و به محیط اطرف پراکنده می‌کند به همین دلیل در سالن‌های ورزشی وجود یک فرد مبتلا به اندازه 10 تا 15 نفر مبتلا محیط را آلوده می‌کند و لذا وقتی ورزش می‌کنید یا پیاده‌روی و هرگونه فعالیتی انجام می‌دهید مکانی را انتخاب کنید که استفاده از ماسک ضروری نیست مانند خانه یا فضایی که می‌توانید فاصله اجتماعی ایمنی از دیگران داشته باشید (مثلاً فضای بیرون).

4-سرفه وعطسه: در حالت سرفه و عطسه در صورت عدم استفاده از ماسک ذرات آلوده تا 8 متر را می‌تواند آلوده نماید، اما با استفاده از ماسک ضمن کاهش بار آلودگی فاصله هم تا 2 متر کاهش می‌یابد. پس برای پیشگیری از شیوع کرونا از ایستادن در مقابل هم و افزایش فاصله از افرادی که ماسک استفاده نکرده‌اند را در هر حالت رعایت نماییم. ذرات 100 میکرومتر بعد از 10 ثانیه 10 میکرومتر 17 دقیقه ته نشین می‌شود، اما 3-1 میکرومتر که ویروس کرونا در این محدوده قرار دارد، مدت‌ها در فضا پراکنده می‌ماند و لذا در محیط‌های با سرعت جریان هوا(باد، سیستم‌های خنک‌کننده مثل اسپلیت، پنکه و غیره) در هر حالت استفاده از ماسک ضروری است.

5-استفاده از سیستم‌های خنک‌سازی: در هوای گرم سیستم‌های خنک‌کننده به دو روش هوای محیط کار و زندگی را خنک می‌کنند وسایلی مثل کولر آبی، هوا را از طریق رطوبت دادن به محیط باعث خنک‌سازی می‌شوند و با توجه به نوع کولر می‌توانند چندین بار باعث تعویض هوای محیط شده و بار آلودگی را کاهش دهند، اما اسپلیت و انواع کولر گازی، فن کویل و سیستم‌های مشابه از طریق رطوبت‌گیری باعث خنک‌سازی می‌شوند، لذا اینگونه وسایل با کاهش رطوبت هوا و با چرخش هوای آلوده در محیط باعث تجمع و پراکندگی بیشتر آلودگی شده و در شیوع بیشتر بیماری نقش اساسی دارند و در صورت استفاده از اسپلیت باید باز بودن در و پنجره در اولویت اقدامات قرار گیرد.

6-استفاده از ماسک: علی‌رغم تلاش‌های شبانه‌روزی تیم‌های مختلف درمانی در بیمارستان‌ها این دشمن نامرئی غیرزنده را خیلی جدی بگیریم، استفاده از ماسک به عنوان یک لایه حفاظتی توسط فرد بیمار مانع از آلودگی و پراکندگی ویروس کرونا به محیط کار، وسایل نقلیه عمومی و غیره شده و استفاده از آن برای افراد سالم باعث ممانعت از وود ویروس به ریه و بیماری فرد می‌گردد.

7-واکسیناسیون و باورهای نادرست: در قرن بیست و یکم هستیم و قرار است که با واکسیناسیون ۷۰ درصدی در کشور ایمنی ایجاد شود، اما همزمان با آغاز واکسیناسیون همه ما شاهد انتشار شایعاتی پیرامون عوارض ناشی از تزریق واکسن هستیم.

این باورها بار اولی نیست که درباره واکسنی ارائه می‌شود، بلکه ریشه در تمدن بشری دارد. زمانی که "ادوار جنر "میکروب بیماری آبله گاوی را به پسری تزریق کرد و در وی مصونیت ایجاد شد و دیگر به بیماری آبله مبتلا نشد، در آن زمان افرادی به راه افتادند و ادعا کردند که تزریق این واکسن موجب خواهد شد که بخشی از بدن انسان تبدیل به حیوان شود.

یا با صدور فرمان مایه‌کوبی آبله، امیرکبیر دستور داده بود که هر کس نخواهد آبله بکوبد، باید 5 تومان جریمه به صندوق دولت بپردازد. اما جهل و نادانی و شایعاتی که دعانویسان و رمالان پخش کردند، باعث شد هنگام مراجعه ماموران به خانه‌ها برای مایه کوبی، مردم در آب‌انبارها پنهان شوند و یا از شهر خارج شوند؛ چرا که دعانویسان به مردم گفته بودند که زدن واکسن باعث ورود جن به خون آنها می‌شود.

این گفته در حالی است که در آن سال‌ها "آبله" و "وبا" و قحطی تلفات بسیاری را به همراه خود آورده بود و امیرکبیر فرمان مایه کوبی آبله در سراسر  کشور را اعلام کرده بود.

این در حالیست که این شایعات هیچگونه مستندات علمی ندارند و تنها برگ برنده‌ای برای افراد سودجویی هستند که از تداوم این پاندمی در کشور سود می‌برند، چراکه به‌طور قطع دامن زدن به این شایعات، مردم را هراسان و روند واکسیناسیون را کُند می‌کند.

دامن زدن به شایعات روند واکسیناسیون را کُند می‌کند. این شایعات با تأثیر منفی بر روند واکسیناسیون می‌تواند سبب گسترش بیشتر ویروس کووید 19 و ایجاد جهش‌های خطرناک و پیک‌های متوالی این بیماری در جامعه‌ شود که افزایش میزان مرگ و میر را به دنبال خواهد داشت.

باید توجه داشته باشیم که بهترین واکسن، در دسترس ترین واکسن است که می‌تواند احتمال فوت ناشی از بیماری کرونا را به صفر نزدیک کند.