مشکلات چشمی در بیماران دیابتی با انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان به‌موقع قابل کنترل است
- بازدید: 72
عضو هیات علمی گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: خشکی چشم، آب مروارید، خون‌ریزی عروق شبکیه، آب سیاه، آسیب به عصب و میدان بینایی و نابینایی شایع‌ترین مشکلات چشمی در بیماران دیابتی است، اما با انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان به‌موقع می‌توان از بروز این آسیب‌ها جلوگیری کرد.
دکتر علیرضا اسلام‌پور در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: دیابت یک بیماری سیستمیک بوده و می‌تواند تمام ارگان‌های بدن از جمله چشم را گرفتار کرده و تحت تأثیر قرار دهد و اولین عارضه‌ای که دیابت به حوزه بینایی می‌زند در بحث خشکی چشم بوده که از بیماری‌های شایع چشمی است.
وی تصریح کرد: در زمانی که فرد دچار مشکل خشکی چشم می‌شود حس قرنیه کاهش پیدا می‌کند و همین امر موجب کاهش تولید اشک در افراد دیابتی شده و همین معضل منجر به خشکی چشم فرد بیمار می‌شود.
عضو هیات علمی گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه مشکل دیگری که می‌توان از آن به عنوان عارضه ناشی از دیابت نام برد بروز زودرس آب مروارید و تشدید آن در افراد دیابتی بوده است، خاطرنشان کرد: در چنین مواقعی عدسی چشم فرد مبتلا به آب مروارید کدر می‌شود و این وضعیت در افراد دیابتی و دارای قندخون کنترل نشده شایع‌تر بوده و در سنین پایین‌تر اتفاق می‌اٌفتد، در حالی که این وضعیت در سایر افراد بیشتر در گروه سنی بالای 60 سال مشاهده شده است، ضمن اینکه میزان شدت آب مروارید در افراد دیابتی شدیدتر از سایرین است.
دکتر اسلام‌پور بیان کرد: عارضه مهم دیگر در پشت کره چشم بوده که بیشترین عوارض دیابت در آن نقطه که شبکیه بوده متمرکز هست، تغییراتی که به واسطه دیابت در عروق خونی و عدم کنترل مناسب قند خون ایجاد می‌کند منجر به سستی عروق خونی شده و به مرور زمان خون‌ریزی‌هایی در عروق شبکیه ایجاد می‌کند.
وی اضافه کرد: این خون‌ریزی‌ها در لایه‌های مختلف شبکیه بوده که معمولاٌ به‌صورت نقطه‌ای یا شعله شمعی در لایه‌های سطحی شبکیه بوده و تداوم آن موجب کاهش خون‌رسانی به سلول‌های لایه شبکیه شده و در ادامه با کاهش اکسیژن مورد نیاز در این نقطه از شبکیه همراه است، این خون‌رسانی باعث ایجاد رگ‌های اضافه در شبکیه چشم فرد شده و به‌جهت شکننده بودن عروق جدید احتمال بازشدن دیواره رگ‌ها و خون‌ریزی چشم وجود دارد.
فوق تخصص قرنیه، لیزیک، اسمایل و کاتاراکت ادامه داد: این خون‌ریزی‌ها معمولاً به شکل داخلی بوده که باعث کاهش دید ناگهانی، اما بدون درد در افراد دیابتی شده و اگر هم این خون‌ریزی‌ها اتفاق نیفتد، وجود این عروق جدید غیرعادی می‌تواند زمینه‌ساز کند‌شدن پرده شبکیه در افراد دیابتی گردد.
دکتر اسلام‌پور با ذکر این نکته که مشکل دیگری در حوزه بینایی برای افراد دیابتی ایجاد می‌شود بحث آب سیاه بوده که بسیار خطرناک است، تأکید کرد: این مشکل به دلیل ایجاد رگ‌های اضافی غیرعادی در این افراد و کاهش اکسیژن‌رسانی مناسب به رگ‌های قرنیه به‌وجود می‌آید و به تبع فشار داخل چشم در فرد دیابتی شدید می‌شود و اگر به‌موقع درمان نشود ممکن است فرد را نابینا کند.
وی با بیان اینکه افراد دیابتی به جز آب سیاه، در معرض خطر بالاتری از آن هستند که موجب آسیب به عصب و میدان بینایی این افراد شده و تغییرات شدیدی در دید این افراد و شماره چشم آنان ایجاد می‌شود، خاطرنشان کرد: ممکن است فردی عینکی نباشد، اما دیدش تار شده باشد و نتواند تصویر مقابل خود را واضح ببیند و با مراجعه به چشم‌پزشک متوجه عیوب انکساری چشمش می‌شود، البته این عارضه کاملاٌ گذرا بوده و با کنترل قند خون در عرض چند هفته به حالت نرمال خود بازمی‌گردد.
متخصص چشم تصریح کرد: بسیار مهم است که افراد دیابتی با آسیب‌های ناشی از بیماری‌های چشمی که می‌تواند منجر به نابیناشدن آنان بشود به‌خوبی آشنا باشند تا بتوانند اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی در این خصوص را به‌خوبی انجام دهند، اگر مشکلات پیش‌رونده باشد منجر به نابیناشدن فرد شده، اما اگر پیشگیری، کنترل و درمان شود، می‌توان از بروز بسیاری از آسیب‌های حوزه بینایی پیشگیری کرد.
دکتر اسلام‌پور افزود: پیشنهاد ما به افراد دارای دیابت نوع 2 و غیر وابسته انسولین و همچنین در سن بلوغ و نیز افراد مبتلا به دیابت در سنین بالا معاینه دوره‌ای چشم بوده تا بر مبنای نتایج معاینه اولیه، اقدامات لازم در حوزه‌های پیشگیری و درمان احتمالی موردنیاز صورت پذیرد تا وضعیت بیماری فرد بیمار تشدید نشود.
وی با تأکید بر اینکه افراد دارای دیابت نوع1 و وابسته به انسولین معمولاً در 3 تا 5 سال اول بیماری با عوارض و مشکلات چشمی مواجه نیستند، گفت: با این وجود ما به این افراد توصیه می‌کنیم که در همین فاصله زمانی ذکر شده اولین معاینه چشم پزشکی را داشته باشند، حداقل هر فرد دیابتی باید سالی یک نوبت معاینه کامل چشم داشته باشد، حتی اگر هیچ عارضه منفی در حوزه بینایی نداشته باشد و این نکته بسیار مهم است که افراد دیابتی متوجه این موضوع باشند و اگر هم با تشخیص پزشک دارای مشکل بینایی بودند، در طول سال به‌صورت دوره‌ای و طبق نوبت معین شده معاینه چشم شود.
عضو هیات علمی گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: متأسفانه در سطح جامعه میزان شیوع دیابت بالا بوده و حتی برآورد شده که از 2 تا 3 نفر یک نفر مبتلا به دیابت هستند و می‌طلبد که افراد مختلف نگاه جدی نسبت به این بیماری که می‌تواند سال‌ها خاموش، اما پرعارضه باشد داشته باشند و نگذارند زمانی متوجه این حساسیت‌ها بشوند که گرفتار بیماری شده باشند.
دکتر اسلام‌پور با بیان اینکه کسانی که سابقه خانوادگی دیابت را دارند بهتر است که از سنین 40 سال به بالا به چشم پزشک مراجعه کنند تا ضمن بررسی دقیق، از بروز بسیاری از آسیب‌ها برای این افراد پیشگیری شود، خاطرنشان کرد: درست است که گفته شده دیابت می‌تواند باعث نابینایی شود، اما خبر خوب هم در این خصوص این است که در صورت کنترل مناسب قند خون، انجام معاینات دوره‌ای منظم و درمان‌های به‌موقع تمامی موارد ذکر شده قابل پیشگیری و درمان است.
