گفتگو با استاد دانشکده دندانپزشکی مشهد؛ ارتقاء بهداشت دهان و دندان، موجب کاهش محسوس عفونت های دندانی شده است  

دکتر محمدعلی جلالیان متولد سال 1329 در روستای جواران شهرستان رابُر واقع در استان کرمان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از جمله استاد پیشکسوت در رشته‌ی جراحی دهان و دندان است که علاوه بر کار آموزش و طبابت در طول دوران خدمت در دانشکده دندانپزشکی مشهد، سال های زیادی است که در قالب فعالیت های عام المنفعه، با درمانگاه های خیریه سطح شهر مشهد نیز همکاری دارد و هم اکنون به عنوان مدیرعامل درمانگاه خیریه حضرت ابالفضل (ع) مشهد، امور مرتبط با خدمات پشتیبانی و تامین نیروی متخصص در این مرکز درمانی را دنبال می کند.

  این استاد پیشکسوت که از سال 1352 و همزمان با پذیرش در دانشکده دندانپزشکی مشهد مقیم این شهر شده، در گفتگو با وبدا از دوران کودکی و نوجوانی در زادگاه خود و سپس تحصیل و کار در دانشکده دندانپزشکی مشهد اینچنین روایت می کند: " خانواده ما در روستایی با نام جواران که همجوار با روستای قنات ملک، زادگاه شهید سردار سلیمانی بود، زندگی می کردند. من دوره 6 ساله دبستان را در همین روستا گذراندم و سپس برای طی کردن دوره دبیرستان ابتدا راهی رابُر و سپس کرمان شدم و بالاخره در سال 1348 دیپلم گرفتم.

بعد از آن، در کنکور شرکت کردم اما موفق به پذیرش در دانشگاه نشدم و بنابراین به خدمت دو ساله‌ی سربازی رفتم ، در حین خدمت سربازی دوباره در کنکور شرکت کردم و دانشگاه تهران قبول شدم اما باز هم صرف نظر کردم و برای سومین بار در کنکور سال 1352 شرکت کردم و این بار موفق به پذیرش در رشته دندانپزشکی مشهد شدم. تحصیلات این دوره تا سال ۵۸ ادامه داشت و سپس برای گذراندن طرح به استان بوشهر رفتم. در طول این یکسال طرح، مسئولیت بیمارستان فاطمه الزهرا (س) بوشهر به من سپرده شد و خوشبختانه در رابطه با این مسئولیت با تشویق استاندار مواجه شدم.

 پس از پایان طرح یکساله به مشهد آمدم و در درمانگاه خیریه موسی بن جعفر مشغول به کار شدم، مطبم هم در چناران بود که به مشهد منتقل کردم و همچنان با آن خیریه همکاری داشتم. مدتی بعد از من دعوت شد که به عنوان مربی آزمایشی در دانشکده دندانپزشکی مشغول به کار بشوم و بر همین اساس به بخش جراحی دانشکده آمدم و از مهر 1364 در این مجموعه مشغول به کار آموزش و طبابت شدم.

دکتر جلالیان از تجربه خود در خصوص شرایط دانشکده در سال های قبل و پس از انقلاب اسلامی نیز می گوید: " در یک دوره‌ای به جهت اینکه اکثر دندانپزشکان ما در شهرستان‌ها مستقر می‌شدند، طرحی به مجلس رفت برای آموزش کسانی که از همان روستاها و شهرستان‌ها پذیرفته می‌شدند و پس از دوره آموزش به آنجا برمی‌گشتند و خدمت می‌کردند. این طرح بسیار خوب بود و روستاییان یا شهرستان‌های دور می‌توانستند از خدمات دندانپزشکی بهره ببرند. اما با گسترش دانشگاه ها این افراد اغلب جذب شهرستان‌های بزرگتر شدند و کمتر به این شهرستان‌ها می‌رفتند. من در زمانی که بوشهر بودم به یاد دارم که ما در بیمارستان، پزشک هندی داشتیم اما الحمدالله پس از توسعه دانشگاه‌ها و تربیت اساتید ما از این امر بی‌نیاز شدیم که جای بسی خرسندی است و صرفا نیروهای داخلی را برای آموزش و درمان استفاده می‌کنیم و به پزشک خارجی نیازی نداریم. این به برکت وجود نیروی انسانی متخصص است و البته کاستی‌هایی بوده و هست اما نیاز ما به پزشک‌های خارجی مرتفع شده است.

در بحث بهداشت دهان و دندان نیز وضعیت کشور تغییر محسوسی داشته؛ بطوریکه در آن زمان مراجعین بخش جراحی و عفونت‌های دندان زیاد بود و بیمار به تعداد خیلی زیاد با آبسه و عفونت می‌آمد، اما اکنون و در سال‌های پایانی خدمتم می بینم که این عفونت‌ها خیلی کم شده و علت آن هم رعایت بهداشت است، تلاش وزارتخانه این بوده که این بهداشت را در سطح شهرستان‌های دور و روستاها و خانه‌های بهداشت هم گسترش دهند.

دکتر جلالیان که در دهه پنجاه و همزمان با دوران دانشجویی ازدواج کرده و در حال حاضر هم دارای سه فرزند می باشد، در خصوص اهمیت ازدواج بهنگام و کم هزینه نکات مهمی را بیان می کند:" من در زمان دانشجویی ازدواج کردم و سال 1358 اولین فرزند و دخترم که اکنون دانش آموخته رشته زبان شناسی است بدنیا آمد، بعد از آن پسر اولم که در رشته بینایی سنجی تحصیل کرده است متولد شد و پسر سوم هم که متخصص پروتز است. برخلاف آنچه افراد تصور می کنند ازدواج در دوره دانشجویی کار بسیار درست و خوبی است چون هر چه سن و تحصیلات بالاتر برود توقعات نیز افزایش می یابد. من صحبتی را از استادم که روانشناسی تدریس می‌کرد بخاطر دارم که میگفت: " خوب است ازدواج به خاطر چیزی نباشد؛ یعنی نه به خاطر زیبایی، نه به خاطر ثروت و... بلکه هدف ازدواج باید تشکیل زندگی و ادامه نسل و همدم داشتن باشد که این ها قوام دهنده زندگی خواهند بود. ضمن اینکه ازدواج در دوره دانشجویی با توقعات کمتر همراه است و قطعاً زمانی که شما دکتر شدید و عنوانی پیدا کردید اطرافیانتان و بستگان احتمالاً تقاضاها و درخواست‌های بیشتری از شما داشته باشند، اما در دوره دانشجویی بیشتر رعایت حالتان را خواهند کرد. من قبل از اینکه بچه‌هایم به سن ازدواج برسند و ازدواج کنند، در کلاس های درسم دانشجویان را به ازدواج تشویق میکردم و حتی می‌گفتم از بین همین دوستانتان هم می توانید یک نفر را انتخاب کنید، اما وقتی بچه‌هایم به سن ازدواج رسیدند دیگر خجالت می‌کشیدم این را عنوان کنم، در عین حال همیشه به دانشجویانم توصیه می‌کردم که در دوره دانشجویی ازدواج کنید؛ البته با دید باز و در نظر داشتن کفویت خانواده ها در فرهنگ و طبقه خانواده.

این استاد پیشکسوت در خصوص ارتباط خود با دانشجویان در بخش جراحی دهان و دندان دانشکده نیز می گوید: " در آن زمان که من در خدمت دانشکده بودم، به خاطر لطفی که اساتید بالادستی داشتند، من را مسئول تعدادی از دانشجویان کرده بودند و این‌ دانشجویان مقداری در زمینه درسی و اجتماعی مشکل داشتند، من با همه این افراد می‌نشستم صحبت می‌کردم و اگر راهکاری داشتم پیشنهاد می‌دادم، یا همکاری می‌کردم و یا از کسانی دیگر کمک می‌گرفتم، به هر حال آنچه که در توانم بود را سعی میکردم برای آنها انجام دهم.

دکتر جلالیان در خصوص فعالیتهای داوطلبانه و خیرخواهانه خود در طول سالهای گذشته نیز بیان می کند: " من زمانی که دانشجو بودم عضو جامعه دندانپزشکی ایران شدم و پس از آن عضو انجمن دندانپزشکان عمومی ایران و در آنجا مدت ها کار کردم. چون نظرم این بود که من به این مردم دین دارم و از پول آنها تحصیل کردم و باید دینم را ادا کنم. از زمانی که به بوشهر رفتم و برگشتم تا هم اکنون با درمانگاه حضرت ابوالفضل (ع) همکاری داشتم و چنانچه نیرو لازم داشتند با دانشکده صحبت می‌کردم و برای آنها نیرو می‌فرستادم، الان هم مدیرعامل درمانگاه خیریه شبانه روزی حضرت ابوالفضل هستم که۳۰ دندانپزشک در شیفت‌های مختلف به زائرین و مجاورین خدمت رسانی می‌کردند؛ با هزینه ای کمتر از  تعرفه‌ای که دولت برای خیریه ها تعیین کرده است.

استاد جلالیان در خصوص تجربه مفید و کاربردی خود در زمان طبابت که به حال خوب و آرامش بیماران کمک زیادی می کرد هم اینچنین یاد می کند: "  من همیشه می‌گویم که قبل از شروع درمان، بهتر است شما با مراجعین تان یک ارتباط دوستانه برقرار کنید مثلا اگر آن فرد از یک روستا آمده از او راجع به مرغداری اش بپرسید و کارهایی که انجام می‌دهد این صحبت‌ها به فرد آرامش می‌دهد ضمن اینکه به دانشجویان می‌گویم همیشه به بیمار بگویید که شما روی این صندلی که برای درمان نشسته‌اید نباید درد بکشید و هر زمان احساس درد کردید اعلام کنید بنابراین همدردی کردن و گفتگو با مریض می‌تواند به او آرامش بدهد به او روحیه می‌دهد

این استاد پیشکسوت، از زمان جنگ تحمیلی و خدمت رسانی به رزمندگان در جبهه ها نیز خاطراتی دارد که در رابطه با آن می گوید: " در ایام جنگ تحمیلی، آقای دکتر آقاسی زاده ما را فرستادند برای دیدار آقای رئیس جمهور که آیت الله خامنه‌ای بودند و ایشان ما را اعزام کردند به جبهه؛ من بودم و تعدادی بهداشت کار دهان و دندان که تقسیم کار کردیم و هر صبحگاه به یک پادگان یا مقر می‌رفتم و با رزمندگان صحبت می‌کردیم، حتی دو روز به جزیره مجنون رفتیم. رزمندگان از این کار ما تشکر کرده و اظهار می‌کردند که حضور شما به ما روحیه داده است و این مایه خوشحالی ما هم بود