گفتگو با استاد و پژوهشگر برگزیده و دانشمند یک درصد برتر جهان؛مسیر های پیشرفت، اغلب ناهموار، اما طی شدنی است
- بازدید: 399
دکتر مهرداد ایرانشاهی عضو هیات علمی و استاد تمام دانشکده داروسازی در گروه فارکوگنوزی از جمله اساتید و پژوهشگران برگزیده این دانشکده است که پس از 21 سال فعالیت آموزشی و پژوهشی؛ در کنار مسئولیت های اجرایی در دانشکده داروسازی، هم اکنون و در آستانه سن 50 سالگی، نامش در فهرست پرافتخار دانشمندان یک درصد پر استناد برتر جهان می درخشد و از تجربه‌ی فراز و فرودهایی که در طول عمر کاری خود داشته به این نتیجه رسیده که " سر رشته‌ی همه کارها به دست قدرتمند خداوند است و با وجود این قدرت بی انتها، نا امیدی معنا ندارد، پس به شرط تلاش و کوشش می‌توان بر سختی ها و مشکلات فائق آمد؛ همچنان که قرآن کریم می فرماید: إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرا ً؛ پس از هر سختی آسانی است".
دکتر ایرانشاهی که طی سال های گذشته با نگارش حدود 270مقاله و تالیف و ترجمه 5 کتاب کسب عنوان پژوهشگر برتر در جشنواره های مختلف دانشگاهی و استانی، کارنامه درخشانی از تلاش های علمی- پژوهشی خود را پیش روی جامعه دانشگاهیان قرار داده است، در گفتگو با وبدا پیرامون مسیر پیشرفت های تحصیلی و کاری خود اینچنین می گوید: " دوران تحصیلات عالیه در رشته داروسازی را سال 1371 در تهران آغاز کردم و پس از فارغ التحصیل شدن در سال 1377 بلافاصله در تخصص PhD فارکوگنوزی پذیرفته شدم و این روند تحصیلی نیز تا سال82 ادامه داشت. پس از آن در اردیبهشت ماه سال 1383 در دانشکده داروسازی مشهد مشغول به فعالیت شدم و بیش از دو دهه است که در خدمت دانشکده داروسازی مشهد و مشغول به امور مختلفی همچون تدریس، تحقیق و پژوهش و فعالیت‌هایی در حوزه دانش بنیان هستم.
وی با اشاره به فعالیت های تحقیقاتی خود طی سال های گذشته و دستاوردهای آن می افزاید : " از اردیبهشت ماه 1383 که کار در دانشکده داروسازی را آغاز کردم، تمرکز کارهای تحقیقاتی ما بیشتر بر استخراج و خالص سازی ترکیبات طبیعی قرار داشت و در واقع ترکیبات را خالص می‌کردیم. در ادامه کارهای تحقیقاتی در قالب پایان نامه دانشجویی و بعدها پایان نامه‌های تخصصی هم به آن اضافه شد. در این فرایند ما اثر بیولوژیک این ترکیبات خالص را بررسی می‌کردیم و با چند کشور اروپایی مثل آلمان و ایتالیا و برخی کشورهای دیگر مثل فرانسه همکاری مشترک داشتیم. ضمن اینکه در کنگره‌ها و همایش‌های بین‌المللی هم با اساتید متخصص در سایر کشورها ( از جمله ژاپن) آشنا شدم که اثرات بیولوژیک ترکیبات مان را به عنوان نمونه برای آنها هم ارسال می‌کردیم، در ادامه این مسیر را گسترش و تقویت کردیم.
این دانشمند یک درصد برتر جهان در خصوص فرصت های مطالعاتی خود در خارج از کشور نیز اظهار می کند: " در سال 1380 یک فرصت مطالعاتی برای رفتن به استرالیا داشتم و حدود ۱۰ ماه در دانشگاه گریفیست این کشور فعالیت علمی کردم، در آنجا درباره نقش‌های پروداکت تجارب خوبی را کسب کردم. همچنین به دلیل اینکه این دانشگاه با کارخانه آسترازنیکا در ارتباط بودند، برای من که در مورد استخراج و خالص سازی ترکیبات طبیعی که می‌تواند جنبه دارویی داشته باشد، کار میکردم زمینه تجربی خوبی فراهم شد.
دکتر ایرانشاهی از تجربه تدریس و فعالیت های آموزشی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز اینچنین روایت می کند: " در خصوص کار تدریس بحمدالله طی مدتی که در خدمت دانشجویان بودیم، سعی کردیم تعامل خوبی با دانشجویان داشته باشیم و آنها هم راضی بودند. البته در سال‌های اخیر با توجه به نیازهایی که هم جامعه و هم دانشگاه دارد و اینکه تحقیقات و دانشی که در دانشگاه تولید می‌شود در خدمت جامعه قرار بگیرد، یک مقدار فعالیت‌های کاری ما را به حوزه کارهای فناوری و دانش بنیان سوق یافته است. همچنین ما یک شرکت دانش بنیان به اتفاق همکاران و برخی از دوستان تاسیس کردیم و توانستیم تاکنون نزدیک به ۶۰ترکیب خالص را به عنوان رفرنس استاندارد به بازار عرضه کنیم که مورد استقبال برخی محققین قرار گرفت. همچنین کارخانه‌های داروسازی که نیاز به ترکیبات طبیعی خالص دارند و اغلب از خارج کشور تهیه می‌شد اکنون ما آن را در اختیار آنها قرار می دهیم. در دوران کرونا هم خداوند توفیق داد که ما داروی " کووکسیر " را که از یک گیاه بومی ایران گرفته شده بود، به بازار عرضه کردیم و در آن دوران مورد استفاده خیلی از بیماران قرار گرفت. بعدها هم مقالات علمی آن چاپ شد و مجوز همان زمان برای تولید صادر شد و جز محصولاتی بود که به بازار عرضه شد.
در خصوص افتخارات و دستاوردها ی علمی هم باید بگویم که در جشنواره رازی سال 1394 رتبه سوم را کسب کردم و در سال 2016 به جمع دانشمندان یک درصد برتر جهان پیوستم و تاکنون در جشنواره‌های مختلف پژوهشی در سطح دانشگاه و استان جوایز مختلفی را کسب و به عنوان پژوهشگر برتر معرفی شدم.
به لحاظ سمت‌های اجرایی هم حدود ۶ یا ۷ سال معاون پژوهشی دانشکده داروسازی بودم و در حال حاضر هم حدود ۴ سال است که مدیر گروه فارکوگنوزی هستم و فعالیت‌هایی که در حال حاضر انجام می‌دهم، علاوه بر کارهای بنیادی که از قبل انجام می‌شد و همچنان با قوت انجام می‌شود، تمرکز بر روی فعالیت‌هایی است که جنبه‌های کاربردی دارد، محصول محور بوده و گره از مشکلات صنعت و جامعه باز کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آینده داروسازی را در ایران چطور می‌بینید و توصیه شما به دانشجویانی که مایلند در این رشته تحصیل کنند چیست؟ می گوید: "در نگاه کلان آینده داروسازی را به خاطر پتانسیل خیلی بالای نخبگان کشوری و اینکه یک روند رو به رشد در کشور در حال اتفاق افتادن است مثبت ارزیابی می‌کنم. اما اگر به صورت مقطعی بخواهیم نگاه کنیم، بحث تحریم‌ها و بعضاً ناامیدی‌ها و مهاجرت‌ها ممکن است این رشته را تحت شعاع قرار دهد. یا برخی قوانینی که در حوزه داروخانه‌ها وضع شده و ممکن است اشکالاتی وجود داشته باشد. اما تجربه‌ای که من در آستانه ۵۰ سالگی دارم این است که خیلی از تلخی‌ها و شیرینی‌های زندگی ثبات ندارد و زمانی فرصت‌هایی مهیا است و زمانی هم محرومیت‌هایی و تحریم‌هایی وجود دارد. تمام این ها گذرا است و اینکه به طور کلی ما در زمینه داروسازی باید خودمان را برای برخی سختی‌ها آماده کنیم، چون همه چیز آماده و مهیا نیست.
گاهی دانشجویان به من مراجعه میکنند و اعلام میکنند که دوست دارند علاوه بر داروخانه بتوانند در حوزه صنعت کار کنند و حتی داروخانه بزنند و یا شرکت‌های دانش بنیان داشته باشند اما بعضاً با چالش‌ها و سختی‌ها مواجه می‌شوند که این امر تا حدودی طبیعی است و بخشی از آن هم ناشی از شرایط خاص فعلی است. اما باید دانست که این‌ها گذرا است و انشاالله در آینده برطرف می‌شود. اعتقاد قلبی من این است که خداوند سر رشته همه چیز را به دست دارد و وقتی اراده کند، هر چیزی می‌تواند تغییر کند. بنابراین نباید ناامید بود و به شرط تلاش و کوشش می‌توانیم بر مشکلات فائق بیاییم. همچنان که قرآن کریم می فرماید: إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرا ً؛ پس از هر سختی آسانی است".
دکتر ایرانشاهی خاطر نشان می کند " ما بسیاری از فرآورده‌هایی که قبلاً در کشور نمی‌توانستیم تولید کنیم را در حال حاضر تولید و حتی صادر میکنیم و در حوزه مواد اولیه همین شرکت دانش بنیانی که داریم و ترکیباتی را که تولید میکنیم، قبلاً از خارج کشور وارد می‌کردیم و امروز خودمان تولید کننده ایم . این یکی از گام‌های کوچکی بود که ما برداشتیم و قطعاً با همین گام‌های کوچک می‌توان به یاری و لطف خداوند مسیر پیشرفت را طی کرد.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
