استاد گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد: طی سالهای اخیر، گروه زنان تحولات عظیمی را تجربه کرده است

دکتر نیره قمیان، متولد ۱۳۴۱ در شهر مشهد، عضو هیات علمی و استاد گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد یکی از چهره های با سابقه و مجرّب درحوزه‌ی تخصصی زنان، زایمان و نازایی است که در طول سه دهه خدمت در عرصه های مختلف آموزشی، درمانی و پژوهشی، نیروهای متخصص بسیاری را تربیت و در مسیر درمان بیماران بی‌شماری، همت گماشته است. این استاد پیشکسوت، اگر چه رشته‌ی زنان را در زمره سخت ترین رشته ها؛ به لحاظ شرایط کاری توصیف می کند، اما در عین حال معتقد است که بهترین سالهای عمر خود را در محیط درمان و در کنار بیماران، دانشجویان و همکاران خود گذرانده است. در این گفتگو ضمن آشنایی بیشتر با دکتر نیره قمیان، در خصوص ویژگی های رشته زنان و چالش های آن، نکات آموزنده ای را از زبان استاد پیشکسوت این رشته مرور خواهیم کرد:  

وبدا: ضمن سپاس از شما استاد ارجمند بابت فرصتی که برای این گفتگو اختصاص دادید، لطفا بیوگرافی مختصری از خود عنوان بفرمایید؟

من دکتر نیره قمیان هستم، متولد 1341 در مشهد، پس از گذراندن دوران مدرسه در زادگاهم، در اولین دوره کنکور بعد از انقلاب فرهنگی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد پذیرفته شدم و در سال 1368 هم تحصیلاتم در دوره پزشکی عمومی به اتمام رسید. همان سال بلافاصله در رشته زنان پذیرفته شدم و در سال 1373 از این مقطع نیز فارغ التحصیل شدم و به علت اینکه در پره بورد رتبه اول و در بورد رتبه سوم را کسب کرده بودم، مستقیماً به استخدام دانشگاه علوم پزشکی مشهد در آمدم و در کسوت استادی از سال 1373 در کنار سایر اساتید در خدمت دانشگاه هستم.

وبدا: از دستاوردهای ارائه خدمات به مادران در گروه زنان و زایمان دانشگاه توضیحاتی بفرمایید؟

من تصور می‌کنم از زمانی که در دانشگاه مشغول به فعالیت شدم تاکنون، دانشگاه تحولات عظیمی را در گروه زنان تجربه کرده است. بنده پس از فارغ التحصیلی، ماموریتی از جانب دکتر ابریشمی ( که معاون آموزشی دانشگاه بودند ) دریافت کردم، مبنی بر اینکه در یک دوره چند هفته‌ای کارگاه‌های روش‌های نوین آموزشی شرکت کنم و پس از این دوره ها بود که توانستم تغییراتی در نحوه برگزاری مورنینگ ریپورتال ، کلاس‌های آموزشی دستیاران و راه‌اندازی تکست ریویو و ... اعمال کردم.

 در واقع، طی چند سال اول فعالیتم اغلب درگیر این اقدامات بودم و با تمامی رزیدنت‌های بیمارستان امام رضا(ع) و بیمارستان قائم (عج) کلاس‌های مشترکی برگزار می‌کردم. تقریباً تمام وقتم در طول هفته صرف مطالعه می‌شد تا بتوانم به دانشجویان آموزش دهم و خوشبختانه امروز در کنار همکارانمان در بیمارستان امام رضا(ع) شاخص مرگ و میر مادران در مقایسه با اوایل کار بنده بسیار تغییر کرده است.

وبدا: در گذشته مرگ و میر مادران بیشتر ناشی از چه مشکلاتی بود؟

در گذشته مرگ و میر مادران بیشتر مرتبط با خونریزی ها و بیماری‌های قلبی بود، اما اکنون با راه‌اندازی کلینیک‌های قلب مادر که همزمان متخصص قلب و زنان حضور دارند و بیمار را ویزیت می‌کنند و با همکاری گروه بیهوشی به جرات می‌توانم بگویم که بحمدالله در چند سال اخیر مرگ و میر مادران را به دلیل بیماری قلبی نداشتیم؛ چون بیماران روی اصول علمی و برنامه‌ریزی، مدیریت و درمانشان انجام می‌شود.

 در رابطه با خونریزی‌ها هم به دلیل اینکه میزان سزارین بالا رفته و چسبندگی‌های غیر طبیعی جفت بسیار افزایش پیدا کرده و بیماران با خون‌ریزی‌های شدید مراجعه دارند، همکاران ما تبحر کافی را در رسیدگی به این بیماران یافته‌اند و با برنامه‌ریزی‌های دقیق کاهش مرگ و میر را در این قضیه داشته‌ایم و نه تنها بیماران سطح استان بلکه استان‌های همجوار را هم ( مثل استان خراسان جنوبی ) درمان می کنیم.

وبدا: بهترین اوقات عمر شما با چه فعالیت هایی سپری شده است؟

بهترین ساعات عمر من، ۳۰ سال خدمتم در بیمارستان بوده است و خرسندم که در کسوت معلمی در کنار همکاران عزیز هستم. همچنین یادی کنیم از دکتر رحیمی، دکتر حبیبی و دکتر رک؛ اساتید بزرگی که بنده خود را مدیون آنها می‌دانم و همینطور خانم دکتر جهانیان ، خانم دکتر پورجواد ، خانم دکتر توسلی ، خانم دکتر موسوی ، خانم دکتر برهانی و اساتید بیمارستان قائم(عج) که امیدوارم در پناه خدا سلامت باشند.

وبدا: جهت مراقبت‌های دوره‌ای مادران بیمار در مناطق مختلف؛ مثل مناطق روستایی یا حاشیه شهر و مناطق دوردست که به دست کارشناسان بهداشت و بهورزان انجام میشود، چه پیامی دارید؟

به نظر من باید روی خود مادران کار بشود و از نظر فرهنگی، آموزش‌هایی به آنان داده شود، صدا و سیما هم در این زمینه همکاری کنند، چون مراجعه به موقع می‌تواند بسیار کمک کننده باشد و بیماران از سطح اولیه که مراکز بهداشت هستند اقدام کنند تا در صورت نیاز به سطوح بالاتر ارجاع داده شوند. در محیط‌های کوچک که بهورز وجود دارد، می‌تواند آموزش‌ها را به مادران بدهد، رسانه‌ها می‌توانند بسیار دخیل و موثر باشند. به حمدالله اکنون در همه جای کشور سطوح مختلف خدمات برای مادران مهیا است؛ منتها با توجه به سطوح مختلف ممکن است نیاز باشد که مادر به سطوح بالاتر ارجاع داده شود.

وبدا: در حیطه ناباروری چه اقداماتی انجام شده است؟

با توجه به سیاست‌های کلی کشور که بر افزایش نرخ باروری تاکید دارد و با کمک‌هایی که وزارت بهداشت داشته است، خوشبختانه در حوزه ناباروری خیلی فعالیت‌های خوبی انجام شده و کمک‌هایی که به لحاظ هزینه‌ای به بیماران در مراکز دولتی می‌شود و خیلی از خدمات را پوشش می‌دهد بسیار مطلوب و موثر است. مرکز ناباروری میلاد در بیمارستان امام رضا(ع) با یک تیم بسیار مجرب مشغول به کار هستند و خوشبختانه آمار باروری آنها هم در مقایسه با میزان جهانی بالا و کاملاً قابل مقایسه است و تمامی خدمات مربوط به زوجین نابارور در آنجا انجام می‌شود.

وبدا: به زوجینی که از فرزنددار شدن ناامید هستند چه توصیه‌ای دارید؟

هیچ خانواده‌ای با تکنولوژی‌های امروز بدون فرزند نخواهند بود، اکنون با تخمک اهدایی و رحم اجاره‌ای تقریباً اکثر مشکلات باروری قابل حل است. البته بارها شده که خانواده‌ای ناامید بودند و تلاش کردند اما فرزنددار نشدند، ولی پس از آوردن فرزند خوانده و آرامش پیدا کردن، خود به خود باردار شدند و این مورد بارها تکرار شده است. در واقع این زوجین به دلیل اضطراب و استرسی که از فرزنددار نشدن دارند، خود به خود شانس عدم فرزند داری را در خود تقویت می کنند و معمولا وقتی کودکی را به عنوان فرزندخوانده می پذیرند آرامشی پیدا می کنند که کمک می کند تا شانس باروری شان تقویت شود.