روایت وزیر بهداشت از ارتقاء خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه خدمات بهداشتی، درمانی و آموزش پزشکی در کشور طی چهار دهه‌ی اخیر از رشد چشمگیری برخوردار بوده افزود: در حال حاضر دانشگاه های علوم پزشکی ایران، جزء قوی‌ترین مراکز دانشگاهی در سطح منطقه هستند که خدمات آموزشی، بهداشتی و درمانی را با بهره گیری از نیروی متخصص و تجهیزات روز دنیا به جامعه هدف ارائه می کنند.

به گزارش وبدا، دکتر عین الهی در بیست و دومین اردوی آموزشی تشکیلاتی دانشجویان که در مشهد مقدس برگزار شد، با اشاره به وضعیت آموزش پزشکی و درمان در کشور، طی سال های پیش از انقلاب تا زمان حال گفت: در سال هایی از تاریخ این سرزمین ما وابستگی 100 درصد به غربی ها داشتیم و این وابستگی در بحث آموزش پزشکی و درمان هم همانند سایر بخش های کشور وجود داشت؛ به نحوی که برای مداوای مردم، ناچار به استفاده از پزشکان بی کیفیت هندی و پاکستانی بودیم و بسیاری از هموطنان هم برای دریافت ساده ترین درمان ها و پیش پا افتاده ترین اعمال جراحی ناچار بودن به حارج از کشور بروند.

وی ادامه داد: در آن زمان ما فقط ۸ دانشگاه داشتیم و ۲۰ درصد تولید دارو را می توانستیم انجام دهیم؛ عددی که هم اکنون به بالای 99 درصد رسیده ( البته در بحث تامین مواد اولیه‌ی دارو همچنان تا 50 درصد وابسته به واردات هستیم)، همچنین در گذشته تنها حدود 5 هزار عضو هیئت علمی در دانشگاه ها فعالیت می کردند و تعداد دانشجویانی که تربیت می‌شدند بین ۸۰۰ یا ۹۰۰ دانشجو در سال بود. در حجم زیادی از این محدودیت ها و مشکلات، انقلاب عزیز اسلامی ظهور پیدا کرد و به برکت روح بلند امام خمینی (ره) این کشور عقب افتاده مسیر رشد و پیشرفت را در پیش گرفت، اما دشمنان هم در این مسیر بیکار ننشستند و تا حد توان سعی کردند این پیشرفت ها را مانع شوند و با کارشکنی هایی که هم اکنون هم با اعمال تحریم های مختلف و از جمله در بحث دارو ادامه دارد، تلاش می کنند تا از رشد و پیشروی کشور در عرصه های گوناگون جلوگیری کنند.

دکتر عین الهی با اشاره به تلاش های دشمن در بیش از چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی افزود: در آن سال های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی، قائله کردستان و بعد از آن قائله گنبد را ایجاد کردند و در ادامه جنگ ۸ ساله را راه انداختند؛ با نیت اینکه کشور عزیزمان را تصرف کنند، همه بخاطر داریم که استان‌های خوزستان و شمال غرب ایران و همین آبادان تا پل خرمشهر دست بعثی ها بود و خیلی از مردم مجبور به کوچ شده بودند، این جنگ تحمیلی ضربه‌های شدید اقتصادی به کشور وارد کرد، بعد از آن هم مسئله تحریم‌ها آغاز شد که تا به امروز به شدت ادامه دارد و در واقع هنوز هم ما در یک جنگ به سر می بریم؛ جنگ اقتصادی بسیار شدید که حتی دارو هم از آن مستثنی نیست. در حال حاضر ما فرایند ثبت دارو را بطور کامل در ورین گلد انجام می‌دهیم اما بعد اعلام می کنند که برای شما حساب بانکی باز نمی‌کنیم و ثبت سفارشات انجام نمی‌دهیم؛ این یک جنگ در نهان است که طبیعتا مشکلات و چالش های زیادی را برای ما ایجاد می کند، اما به یاری خداوند و با تلاش بیش از پیش از این موانع هم عبور خواهیم کرد.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ادامه با اشاره به وضعیت آموزش پزشکی دانشگاه های کشور، طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: با توجه به اینکه بنده دو دوره معاون آموزشی وزارتخانه بودم و ۲۰ سال در حوزه آموزش کار کردم، معتقدم که ما در آموزش پزشکی، یک نظم و سخت‌گیری داریم که سبب شده تا خروجی های خوب و باسوادی داشته باشیم و البته کیفیت خوب آموزش پزشکی که سبب شده توسط کشورهای دیگر در بحث آموزش و درمان پذیرفته ‌شویم و یکی از علل جذب دانش آموختگان ما در کشورهای اروپایی و سایر کشورها همین کیفیت آموزش است که آنها را نسبت به کارآمدی این افراد مطمئن ساخته است. روی برگزاری امتحانات هم قطعاً  تاکید داریم و معتقدیم بدون امتحان آموزش معنا ندارد. این نکته هم خاطر نشان میشود که طبق ارزیابی‌ها، دانشگاه های علوم پزشکی ایران ما اکنون جزو قوی‌ترین دانشگاه‌های منطقه هستند.

دکتر عین الهی، از نقش محوری دانشجویان در ارتقاء دانش پزشکی کشور نیز اینچنین گفت: مهمترین رکن آموزش خود دانشجو است؛ دانشجو باید بلد باشد با منابع IT و جستجوکردن و اطلاع پیدا کردن از مطالب روز دنیا خود را رشد دهد و بتواند دانشش را به روز رسانی کند؛ نه فقط در دوران تحصیل بلکه بصورت مداوم، دنیای امروز مانند گذشته نیست و منابع در سطح وسیعی در دسترس است که باید از آنها استفاده کرد. در حال حاضر کتابخانه‌ها الکترونیک شده و در دسترس همگان قرار دارد و تقریبا مانعی برای دست یافتن به علم روز وجود ندارد.

وی با اشاره به نقش آفرینی های موثر قشر دانشجو در ایجاد تحولات مختلف کشور و از جمله حوزه علوم پزشکی گفت: امروز چشم امید ما مسئولان، به شما دانشجویان است و شما دانشمندان و تحول آفرینان آینده هستید، باید بتوانید به منابع به خوبی دسترسی پیدا کنید، آنها را بخوانید و در پیشرفت دادن کشور بکار بگیرید. حتی در رصد کردن اوضاع و شرایط دانشگاه و کیفیت کار اساتید نیز مایل هستیم که از نظرات شما بهره بگیریم و چنانچه تخلفی از یک مسئول یا استاد مشاهده کردید می توانید آن را گزارش کنید تا پیگیری شود. اکنون ما امکان ارزیابی کار اساتید از طریق دانشجویان را مهیا کرده ایم و در واقع ارتقای استاد تا حدی به این موضوع وابسته است و چنانچه دانشجویان نسبت به کار استادی نقد یا نظری را وارد می دانند می توانند به واحدهای EDC در دانشگاه های خود اطلاع رسانی کنند.

دکتر عین الهی در ادامه، سه اصل مهارت، اخلاق و معلومات را ارکان اصلی علم پزشکی برشمرد و گفت: این سه رکن باید در دوره‌های پزشکی اعم از پزشکی عمومی و تخصصی همزمان فرا گرفته شود؛ به ویژه در دوران رزیدنتی که فرد در واقع مقیم در مرکز درمانی است. در مورد طرح اجباری پیراپزشکان هم که نسبت به آن اعتراض هایی وجود دارد، باید بگویم که این طرح قبلاً هم وجود داشته اما متاسفانه اجرا نمی‌شده و ما آن را اجرایی کردیم، در این طرح گفته شده که کلیه فارغ التحصیلان مابه ازای دوره تحصیلی که دارند باید خدمت کنند؛ لذا این طرح لازم الاجرا است و تا زمانی که لازم باشد و ما نیاز داشته باشیم باید این کار انجام شود.

وی در رابطه با راه اندازی فرایند نسخ الکترونیک و حذف نسخه های چاپی هم گفت: در شروع کار این دولت، پرونده الکترونیک تنها ۱۰ درصد بود، اما اکنون به بالای ۹۰ درصد رسیده و به زودی نسخ چاپی حذف و تمام نسخه‌ها الکترونیک خواهد بود. همچنین در بحث نظام ارجاع طبق فرمایش معظم رهبری که بارها فرموده‌اند: بهداشت مهمتر از درمان است و ما باید برای بهداشت برنامه‌ریزی کنیم، طرحی در وزارت بهداشت با عنوان طرح سلامت خانواده در شرف راه اندازی است که طبق آن هر فرد ایرانی، با کد ملی باید یک مراقب بهداشت داشته باشد؛ مراقبی که او را بشناسد و برای او پرونده سلامت و نه پرونده بیماری تشکیل دهد. پویش ملی سلامت یک مقدمه‌ای از این طرح سلامت خانواده بود که در واقع یک نوع غربالگری شمرده می شد. در این طرح غربالگری ۴۶ میلیون نفر شرکت کردند ( و تنها طرحی بود که در طول انقلاب و قبل از انقلاب مشارکت مردمی در سطحی بالا وجود داشت و به فرموده حضرت آقا هر کاری را مردم مشارکت کنند، کار خوبی خواهد شد ).

دکتر عین الهی ادامه داد:  از این ۴۶ میلیون نفر، ۸۸۰ هزار نفر فشار خون ۱۰۰درصدی داشتند؛ در حالیکه خودشان اطلاع نداشتند و قطعا طی 5یا 6 سال آینده در حالی متوجه می شدند که عوارض بیماری آشکار و وضعیت دشواری برای درمان ایجاد می شد. همچنین ۱۰ میلیون نفر مشکوک به بیماری فشار خون بودند و نیاز به بررسی بیشتر داشتند و ۳ میلیون نفر هم مشکوک به دیابت بودند که باید بیشتر بررسی می‌شدند. این نشان می‌دهد که ما اولاً در تغذیه اشکالاتی داریم؛ به خصوص در بین جوانان که اغلب دوست دارند غذاهایی مانند فست فودها و غذاهای حاوی شکر زیاد مصرف کنند و ثانیاً بحث سبک زندگی مان نیازمند اصلاحاتی است. در حال حاضر در مورد این دو بیماری مهم یعنی دیابت و فشار خون، مشکل ما در روستاها نیست، بلکه در شهرنشینی است، یعنی افراد تحرک کم و غذای نامناسب دارند. این طرح غربالگری نشان می‌دهد که ما باید برویم به سمت پیشگیری و مراقبان بهداشت را تشویق کنیم که بیایند مراقبت و پشتیبانی کنند و آموزش بدهند که این در " طرح سلامت خانواده " قابل اجراست و اگر کسی در این طرح بیماریابی شد، باید به پزشک خانواده ارجاع شود. در صورتی که پزشک خانواده نتوانست او را درمان کند، به متخصص ارجاع داده می‌شود و و در صورت نیاز بستری خواهد شد، اگر کسی از این کانال و فرایند تبعیت کند حدود ۹۵ درصد هزینه را دولت پرداخت خواهد کرد.

وی با اشاره به ظرفیت های موجود برای تولید دارو در کشور و استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان در جهت تولیدات دارویی و تجهیزات پزشکی نیز گفت: در رابطه با بحث داروها همانگونه که ذکر شد، ما در حال حاضر ۹۹ درصد دارو را خودمان تولید می‌کنیم و البته۵۰ درصد مواد اولیه وارد می‌شود که در ارتباط با تولید همین مواد اولیه دارویی ما به استانداران اعلام کردیم چنانچه افرادی آمادگی داشته باشند و مجوز از وزارت صنعت و معدن بگیرند ما این توانایی را داریم که بسیاری از داروها را در تعداد انبوه تولید و حتی صادر کنیم؛ اما متاسفانه اتفاقی که افتاده این است که مردم سرمایه خود را به سمت خرید سکه و ارز و غیره بردند در حالی که در همه جای دنیا این پول‌ها به سمت تولید می‌رود که هم سود دارد و هم می‌تواند هم افزایی در کشور ایجاد کند. در حال حاضر شرکت‌های دانش بنیان رشد بسیار خوبی پیدا کرده‌اند و حدود ۱۵ پارک علم و فناوری در کشور ایجاد شده است. شرکت های دانش بنیان متوسط و کوچک می‌توانند در این پارک‌های علم و فناوری تسهیلات بگیرند. در حال حاضر ما حدود ۴۰ درصد تجهیزات پزشکی مان را از دانش بنیان‌ها می‌گیریم.

دکتر عین الهی با اشاره به اینکه در دولت حاضر حدود 12 درصد به ظرفیت تخت های بیمارستانی اضافه شده افزود: عمده این‌ تخت ها از شرکت‌های دانش بنیان خریداری شده و در کنار آن وسایل و تجهیزاتی برای مراکز درمانی نیز از این شرکت ها تامین شده است.

وی به طرح های افتتاح شده در حوزه بهداشت و درمان کشور، طی فعالیت دولت سیزدهم و در راستای محرومیت زدایی و کاهش مشکلات بهداشتی و درمانی نیز اشاره کرد و گفت: تاکنون۲۷۰۰ پروژه بهداشتی افتتاح شده که امیدواریم تا پایان دولت این آمار به ۴۶۰۰ پروژه برسد. همچنین در بحث شیمی‌درمانی و به ویژه درمان سرطان، سال گذشته حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان مجلس تصویب کرد و امسال ۷۰۰۰ میلیارد تومان که عمدتاً برای بیماری‌هایی مثل سرطان صرف خواهد شد.

وزیر بهداشت، افزایش ظرفیت های تجهیزاتی در دانشگاه های کشور را نیز یادآور شد و گفت: امروز بسیاری از دانشگاه‌های کشور به تجهیزات پیشرفته تشخیصی و درمانی مجهز شده اند و انواع دستگاه ها اعم از اسپکت سیتی، سیتی، سیمولاتور، شتاب دهنده، پت اسکن و... را در کشور داریم و امیدواریم به روزی برسیم که تمام درمان‌های سرطان را در همه استان‌ها رایگان انجام دهیم.

وی در خصوص پرداخت حقوق پزشکان در مناطق محروم نیز گفت: ما برای اینکه بتوانیم در پزشکان جهت حضور در مناطق محروم انگیزه ایجاد کنیم، سقف پرداخت کل پزشکان متخصص را در مناطق محروم برداشتیم، یعنی هرچه کار کنند به همان میزان حقوق به آنها تعلق می‌گیرد همچنین پرداخت مالیات این گروه از پزشکان از ۳۰ درصد به ۱۰ درصد تقلیل یافته است. در بحث توزیع نیروهای تخصصی و نیروهای غیرتخصصی ما سعی کردیم تا ۷۰ درصد توزیع را بر حسب آمار به مناطق محروم تخصیص دهیم و کاری که در دولت مردمی انجام شده این است که ما سعی کردیم نیروهای تخصصی و فوق تخصصی را بیشتر به مناطق محروم اعزام کنیم و بنابراین مدیریت توزیع در اینجا وجود دارد.

دکتر عین الهی در خصوص اعمال تعرفه های پرستاری از دو سال گذشته هم گفت: در سال ۱۳۸۷ مجلس تعرفه پرستاری را مصوب کرد، ولی تا سال ۱۴۰۰ این امر اجرا نشد؛ یعنی تقریباً ۱۴ سال این قانون بر زمین ماند و از دو سال گذشته ما این طرح را وارد فاز عملیاتی کردیم. لازم به ذکر است که اجرا کردن تعرفه پرستاری که کاملاً عملکردی است و با کارانه فرق دارد؛ یعنی پرستار در جایی که کار بیشتری می‌کند پول بیشتری هم می‌گیرد، مثلاً اگر در اورژانس حضور دارد پول بیشتری می‌گیرد اگر در جایی قرار می‌گیرد که کار سبک‌تری دارد پول کمتری هم دریافت می‌کند، بنابراین کاملاً یک جدول عملکردی است. این طرح در حال عملیاتی شدن است و به صورت علی الحساب دو دوره پارسال پرداخت شده و اکنون هم به شدت دنبال این هستیم.

وی در رابطه با افزایش ظرفیت دستیاری و جبران کمبود آن در سه رشته بیهوشی و اطفال و طب اورژانس هم گفت: کل دستیاری که در سال‌های گذشته پذیرفته شده بود ۳۴۰۰ نفر بود که ما ۶۵ درصد آن را افزایش دادیم و رساندیم به ۵۶۰۰ نفر. در سه رشته اطفال، بیهوشی و طب اورژانس هم که به دلایل تعرفه‌ای تقاضا وجود نداشت، امسال با افزایش تعرفه در صدد جبران آن هستیم .

دکتر عین الهی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع گسترش و بازسازی خوابگاه متاهلین در دانشگاه های علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: برای حل مشکل خوابگاه های متاهلین که یکی از چالش‌های اصلی ما است، وارد حوزه مولدسازی شدیم یعنی ساختمان‌های فرسوده را به پیمانکار می دهیم تا به جای آن خوابگاه بسازند و از محل ماده ۵۶ هم تسهیلات بانکی را پیگیری می‌کنیم. در ابتدای شروع کار این دولت، تعداد خوابگاه‌های ما محدود و در شرایط نامطلوبی بود اما یک سال بعد این شرایط بهتر شد و اکنون هم سعی مان بر این است که این بازسازی را با سرعت هر چه بیشتر انجام دهیم.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رابطه با بحث افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی و نقدهایی که بر این موضوع وارد است نیز گفت: تصمیم گیری در این حوزه برمی‌گردد به شورای انقلاب فرهنگی و طبق تصمیم این شورا وزارت بهداشت ملزم به جذب سالانه  5 هزار دانشجو است که در هر سال همین مقدار هم اضافه می‌شود. ما اعتراض خود را اعلام کردیم اما نهایتاً شورای انقلاب فرهنگی تصمیم را گرفت و ما مجبوریم که انجام دهیم. در عین حال ضمن اینکه اعتراض خود را به این بحث ظرفیت اعلام کردیم، اما تلاش کردیم که زیرساخت‌ها را افزایش بدهیم و امیدواریم که بتوانیم امسال توقفش را از شورای عالی انقلاب فرهنگی بگیریم.

دکتر عین الهی در خصوص ورود برخی دانشجویان از دانشگاه های خارج کشور به دانشگاه های داخل نیز گفت: ما قانونی را در شورای انقلاب فرهنگی به تصویب رساندیم که طبق آن هیچ کسی از خارج به داخل نمی‌تواند منتقل بشود مگر اینکه اولاً ۷۵ واحد درسی را طی کرده باشد و دوم اینکه در امتحان ورودی قبول شده باشد. بر همین اساس اکنون آمار متقاضیان به شدت پایین آمده و می توانم بگویم که تعداد پذیرفته شدگان در این فرایند بیش از تعداد انگشتان دست نیست.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رابطه با موضوع مهاجرت دانشجویان و اساتید به خارج از کشور هم گفت: بر اساس بررسی هایی که داشتیم کل اساتیدی که مهاجرت داشتند حدود 200 نفر بوده که این رقم با توجه به تعداد کل رقم بالایی نیست. ضمن اینکه این قبیل بحث ها منحصر به حوزه‌ی علوم پزشکی و دانشگاه‌های ما نیست و در سایر رشته‌ها و شغل‌ها و جاهای دیگر هم عمومیت دارد، به عبارت کامل تر تنها مربوط به کشور ایران نیست و تمام کشورهای جهان سوم را شامل می‌شود. در آمریکا و انگلیس و سایر کشورها قطعا پزشک کافی وجود دارد، اما جذب افراد خاص و نخبه جزو سیاست‌های استعماری است؛ همچنانکه که اسرائیل و صهیونیسم را می‌سازند، نخبه‌های و برجستگان دنیا را هم جذب کرده و به نوعی استثمار و استعماری در این قضیه وجود دارد.

وی در رابطه با فروش اینترنتی دارو هم اظهار داشت: ما شدیداً مخالف این کار هستیم و در کمیسیون اصل ۹۰ هم این عنوان شد، ولی برنامه ما این است که مسئولیت فروش را بسپاریم به داروخانه ها چون ممکن است مثلا یک فرد سالخورده‌ای که بیماری قلبی دارد و نمی‌تواند به داروخانه مراجعه کند، از این طریق بتواند با داروخانه محل ارتباط بگیرد و داروخانه با مسئولیت و پیک خود این خدمت را برای او انجام دهد. البته این کار شرطی دارد و آن اینکه دارو نباید برای بار اول استفاده شود چون بیمار به دارو آشنایی ندارد؛ بنابراین مریض باید سابقه مصرف دارو را داشته باشد و حتماً داروخانه باید مسئولیتش را بر عهده بگیرد .

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رابطه با اهمیت دادن به ورزش و امکانات ورزشی هم گفت: ما تجهیزات ورزشی را در اکثر دانشگاه‌ها داریم و در عین حال درصدد هستیم که امکانات بیشتری را برای خواهران و برادران ایجاد کنیم و این توصیه را هم داریم که ورزش را جدی بگیرید متاسفانه کرونا سبب چاقی دانش آموزان و دانشجویان شد و این نکته ای است که باید عموم خانواده ها به آن توجه داشته باشند و فرزندان شان را به ورزش مستمر تشویق کنند.