تولید کیت های سریع تشخیص مواد مخدر و محرک، "آپتاسنج"

محققان توانمند دانشگاه علوم پزشکی مشهد موفق به  طراحی و ساخت سنسور و بیوسنسور جهت تشخیص مواد مخدر ، فلزات سنگین ، آلودگی های مواد غذایی ناشی از افزودن آنتی بیوتیک ها و سایر مواد نگهدارنده ، سموم شیمیایی و بیولوژیک وسلول های سرطانی شدند.

یکی از عمده ترین و چالش‌برانگیزترین فرایندهای بازرسی در ورودی های کشور (فرودگاه، ترمینال ها،  مناطق مرزی و گمرک‌ها،...) مشکل شناسایی مواد مخدر، افتراق پودر ها و نمونه های مشکوک به مواد مخدر از پودرهای غیر آلوده به مواد مخدر یا محرک می باشد. و محققان شرکت دانش بنیان ریز زیست تراشه فناوران موفق به تولید کیت های سریع تشخیص مواد مخدر و محرک، "آپتاسنج" گردیده اند.

استاد گروه بیو تکنولوژی دارویی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با وب دا اظهار کرد: کیت های سریع تشخیص مواد مخدر و محرک، "آپتاسنج" حاوی کیت های عمومی و کیت های اختصاصی می باشد. همچنین بسته بندی  این کیت ها حاوی دستورالعمل نحوه استفاده از محصول و قاشقک های کوچکی جهت مخلوط کردن نمونه های پودری  و مایع مجهول درون کیت ها می باشد.

 دکتر محمد تقدیسی حیدریان با اشاره به  برخی از مزایای این کیت در راستای شناسایی سریع مواد مخدر خاطر نشان کرد: تشخیص سریع و صحیح نمونه ی مشکوک در محل ورودی های کشور مانع از هرگونه اجحاف حقوق شهروندی  و موجب حفظ کرامت انسانی مسافرین می گردد. در برخی مواقع بسته بندی های خاص، مخلوط شدن مواد مخدر با سایر مواد قانونی و حتی فرمولاسیون های جدید مواد مخدر و محرک، بازرسان خبره این حوزه را از شناسایی مواد ناتوان می سازد.

مدیر عامل شرکت دانش بنیان ریز زیست تراشه فناوران به اختصاصیت بالا و کاهش احتمال بروز پاسخ مثبت و منفی کاذب این کیت ، در امر شناسایی پودرها یا مایعات آلوده به موادی از جمله مرفین، هروئین، هروئین فشرده، تریاک، تفاله تریاک، کوکائین و شیشه به خوبی و در کمتر از ۲۰ ثانیه اشاره نمود و افزود : این کیت بواسطه بهره مندی از فناوری نانو (استفاده از نانو ذرات) و همچنین آپتامر ها، اختصاصیت بسیار بالایی داشته و همین امر نیز موجب کاهش موارد مثبت و منفی کاذب در مقایسه با کیت های شیمیایی موجود در بازار می گردد.

مدیر گروه بیو تکنولوژی دارویی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه به نحوه کارآیی این کیت اشاره و خاطر نشان کرد::  این کیت ها به کارشناسان آزمایشگاه پلیس مبارزه با مواد مخدر این امکان را خواهد داد که پیش از انجام تست های زمانبر و هزینه بر TLC که به طور میانگین ۳۰ دقیقه زمان خواهند برد، در کمتر از ۲۰ ثانیه پاسخ صحیح را دریافت کنند. این به معنای افزایش حدودا 90 برابری سرعت تشخیص و کاهش صف پاسخ به پرودنده ها می باشد.

دکتر تقدیسی  در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح روند تولید و کارابیی این محصول پرداخت و تصریح کرد:: تلاش گردیده است محصول مورد نظر (ضمن حفظ حساسیت و اختصاصیت بالا به مواد مخدر و محرک) به گونه ای طراحی گردد تا توان عملیاتی در مناطق دوردست و محروم کشور که دسترسی به دستگاه های تشخیصی گران قیمت در آنجا ممکن نیست را داشته باشد. همچنین در استفاده از این کیت ها نیاز به هیچ تخصصی نیست و هر انسانی به راحتی قادر به استفاده از آنها در هر موقعیت مکانی، شرایط آب وهوایی و اقلیمی می باشد. به طوری که کافیست تنها مقدار سر سوزنی از نمونه را در محلول هر کیت حل کرده و سپس از روی تغییرات رنگی، ماده ی مشکوک را شناسایی نماید.

این محقق جوان بیان داشت : این روش در مقابل روش های دستگاهی که شرایط نگهداری و انجام آن در پایانه های مرزی، گمرکات و فرودگاه ها وجود ندارد و بسیار پر هزینه نیز می باشد، روشی ساده، بدون نیاز به تعمیر و نگهداری و با هزینه ای در حدود ۳۰ برابر کمتر از روش های دستگاهی گران نظیر رامان، GC و HPLC می باشد.

دکتر حیدریان در خصوص وضعیت سازگاری با محیط زیست و انسان این کیت ها عنوان کرد : نانوذرات ، مولکول های زیستی و مواد شیمیایی استفاده شده در این کیت ها طبق منابع علمی معتبر کاملا بی خطر برای محیط زیست و انسان می باشد.

این محقق و دانشمند پراستناد  درباره مزیت های این  محصول نسبت به نمونه های خارجی گفت: کیت تشخیصی آپتاسنج کاملا بومی بوده وبا اتکا به توانمندی متخصصین داخل کشور طراحی و ساخته شده است وقیمت مجموعه کیت عمومی و اختصاصی آپتاسنچ نسبت به نمونه کیت آمریکای به مراتب پایین تر می باشد. این کیت کاملا در داخل کشور تولید شده و می توان ادعا کرد هیچ گونه نمونه خارجی نیز ندارد.